Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) "İstatistiklerle Çocuk, 2023" isimli raporunu açıkladı. TÜİK'in "23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı" özel bültenine göre Türkiye nüfusunun yüzde 26'sını, 85 milyon 372 bin 377 kişiden 22 milyon 206 bin 34'ünü çocuk nüfus oluşturdu. Çocuk nüfus için 0-17 arası veri alındı. 

İstatistiklere göre 15-17 yaş grubundaki çocuklarda 2022'de yüzde 18,7 olan "işgücüne katılma oranı" yüzde 22,1'e yükseldi. "İşgücüne katılma oranı" erkek çocuklar için yüzde 32,2, kız çocuklar için yüzde 11,5 olarak belirlendi. 2021'de ise bu oran yüzde 16,4'ydı.

Üstelik bunlar açıklanan veriler.

Mesleki eğitim değil, çocuk emeği sömürüsü

Çocukların ucuz işgücüne dönüştürülmesinde en büyük pay sahibi olanlarsa Mesleki Eğitim Merkezleri (MESEM). AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “müjde” olarak duyurduğu MESEM'ler “çırak” ve “stajyer” adı altında çocukları sermayenin kucağına itiyor. Çocuk işçi olarak çalıştırılan öğrenciler aynı zamanda işyerlerinde staj adı altında ölüme gönderiliyor.

Ölümlü kazaların artması üzerine en son Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) kaza ve ölümlerin sorumluluğunu çocuklara ve ailelerine yükleyecek bir adım atmıştı. Öğrencilere, “Her türlü hukuki ve cezai sorumluluk ile tazminatlar çırak/öğrenci ve velisine ait olacaktır” yazılı belgelerin imzalatıldığı ortaya çıkmıştı.

Ülke genelinde MESEM programına kayıtlı yaklaşık 1,5 milyon öğrenci bulunuyor. Kayıtlı öğrencilerin 300 bine yakını da 18 yaşın altında. Bu sayının TÜİK verilerine dahil edilip edilmediğiyse bilinmiyor.

Bağımlılık oranı yüzde 31'in üzerine çıktı

Bültendeki diğer bazı verilerse şöyle:

• Türkiye'nin çocuk nüfus oranının Avrupa Birliği üye ülkelerinden yüksek olduğu görüldü. 2023 yılında çocuk nüfus oranının AB ortalaması yüzde 18 oldu.
• Yaş grubu 15-64 olan her 100 kişi başına düşen, 0-14 yaş grubundaki çocuk sayısını ifade eden çocuk bağımlılık oranı yüzde 31,4 olarak gerçekleşti.
• Milli Eğitim Bakanlığı örgün eğitim istatistiklerine göre okul öncesi eğitim seviyesinde beş yaş net okullaşma oranının 2022-2023 öğretim yılında yüzde 85 olduğu görüldü. Beş yaş net okullaşma oranı cinsiyete göre incelendiğinde, bu oran erkek çocuklar için yüzde 85,2, kız çocuklar için yüzde 84,7 oldu.
• Milli Eğitim Bakanlığı örgün eğitim istatistiklerine göre Türkiye genelinde 2022-2023 eğitim ve öğretim döneminde örgün eğitime devam eden öğrenci sayısı 19 milyon 904 bin 679 oldu. Bu öğrencilerin yüzde 51,6'sını erkek öğrenciler, yüzde 48,4'ünü ise kız öğrenciler oluşturdu.
• 2023 yılında en yüksek çocuk nüfus oranına sahip olan il, yüzde 44,4 ile Şanlıurfa oldu. Şanlıurfa ilini yüzde 40,5 ile Şırnak, yüzde 38,2 ile Ağrı ve Muş izledi. Çocuk nüfus oranının en düşük olduğu il, yüzde 16,5 ile Tunceli oldu. Tunceli'yi yüzde 17,5 ile Edirne ve yüzde 18,3 ile Kırklareli izledi.

Bebek ölüm hızı binde 9,2

• "Evlenme istatistikleri"ne göre 16-17 yaş grubunda olan kız çocuklarının "resmi" evlendirilmelerinin toplam resmi evlenmeler içindeki oranı 2023 yılında yüzde 1,9 oldu.
• Doğum istatistiklerine göre canlı doğan bebek sayısı, 1 milyon 35 bin 795, bebek ölüm hızı binde 9,2 oldu.
• Boşanma davaları sonucu velayeti anneye verilen çocukların oranı yüzde 76,1 oldu.