Teleferik faciasında denetim tartışması: 'Piyasanın insafına bırakılmamalı'

Antalya'da 1 kişinin ölümüne, 17 kişinin yaralanmasına neden olan teleferik kazası, makinelerin denetiminin kamu kurumları ya da meslek odalarınca yapılmasının önemini anlatıyor.

Aslı İnanmışık

Antalya'nın Konyaaltı ilçesinde bulunan Tünektepe Teleferik Tesisi'ndeki direklerden biri devrildi. Devrilen direğe çarparak parçalanan kabindeki 8 kişi kayalık alana düştü. 54 yaşındaki Memiş Gümüş yaşamını yitirdi, 17 kişi de yaralandı.

24 kabinde 184 kişi gece boyu kabinlerde mahsur kaldı. Bölgenin sarp koşulları nedeniyle yaralıların tahliyesi ancak Sahil Güvenlik Komutanlığı'nın helikopteriyle yapılabildi. AFAD'ın açıklamasına göre bölgede AFAD, jandarma, polis ve asker, UMKE ve itfaiyeden oluşan 543 arama kurtarma personeli ile 7 helikopter, 1 askeri kargo uçağı, 108 araç ve 6 ambulansın görevlendirildi. Milli Savunma Bakanlığı da çalışmalarda C-130 tipi bir uçağın görevlendirildiğini duyurdu.

Kazayla ilgili Antalya Cumhuriyet Başsavcılığı'nca adli soruşturma başlatıldı.

'Periyodik kontrolleri düzgün yapılırsa kolay kolay kaza olmaz'

Kabinin parçalanmasına sebep olan direğin neden devrildiği henüz belirlenemezken, teleferiğin bakım, onarım ve denetiminin nasıl yapıldığı tartışma konusu oldu. 

TMMOB Makine Mühendisleri Odası (MMO) Antalya Şubesi tarafından, aylık bakımlar dışında belli aralıklarla imalatçı firma veya ithalatçısının belirlediği dönemlerde ağır bakımlarının aksatılmaması gerektiğinin altını çizilirken, periyodik kontrollerin hayati önem taşıdığı belirtildi.

soL'a konuşan Makine Mühendisleri Odası Antalya Şube Başkanı İbrahim Atmaca da, bakım ve periyodik kontrollerin düzgün yapıldığı takdirde kazanın olmayacağını ifade ediyor. Bu bakım ve denetimin önemine vurgu yapan Atmaca, şunları söylüyor:

"Böyle bir kaza için yüzlerce münferit sebep sıralanabilir. Tam olarak kazanın oluşum şekli bilirkişi incelemesiyle belli olur. Ama bu tür kazalarla ilgili tecrübelerimiz var. Bir makine ruhsatlandırıldıktan sonra bakım ve periyodik kontrolleri düzgün yapılırsa kolay kolay kaza olmaz. Bakım ve periyodik kontrol çok önemli."

'Teknik personelimiz ve yeterliliğimiz var'

Bakımların nasıl yapılacağının çerçevesinin belli olduğuna işaret eden Atmaca, bunların üretici ya da ithalatçı firma ile özel şirketler tarafından yapıldığını ancak bunun denetim mekanizmasının periyodik kontrollerle sağlandığını belirtiyor.

"İş ekipmanlarının kullanımında sağlık ve güvenlik şartları yönetmeliği" gereği cihazların periyodik kontrollerinin yapılmak zorunda olduğunu dile getiren MMO Antalya Şube Başkanı, "Bunlar piyasanın insafına bırakılmamalı, kamusal olmalı. Biz TMMOB olarak kâr amacı gütmüyoruz, teknik personelimiz ve yeterliliğimiz de var. Görev verilince bunu yapıyoruz" şeklinde konuşuyor.

Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Muhittin Böcek'in makinelerin yıllık ağır ve rutin normal bakımlarının hepsinin yapıldığı açıklamasını hatırlattığımız İbrahim Atmaca, "Bakımın ne denli doğru yapıldığını bize gösteren periyodik kontroldür. Periyodik kontrol nasıl yapıldı bilmiyoruz" diyor.

'Heyelan olduysa bile bu durum öngörülüp tedbir alınmalıydı'

AFAD Başkanı Okay Memiş'in kazaya neden olan 5'inci direğin heyelan nedeniyle kırıldığını söylediği açıklamasını sorduğumuz Atmaca, "Fotoğraflardan görebildiğimiz kadarıyla bölgede bir değişiklik görünmüyor. Bu bölgede sıklıkla kaya yuvarlanması olabiliyor, bu kayalardan biri çarpıp kopmasına neden olduysa bunu göreceğiz ama bunların da öngörülüp bunların tedbirlerinin alınması gerekirdi" ifadelerini kullanıyor.

Yurtlarda yaşanan asansör "kaza"larını hatırlattığımız İbrahim Atmaca, farklı yönetmelikler söz konusu olsa da asansörlerde de benzer bir durum yaşandığını söyleyerek belediyenin anlaştığı firmaya denetim ve bakım yaptırdığını belirtiyor. Atmaca, böyle kazaların önüne geçilmesi için kamu kurumu niteliğindeki meslek odaları ve kurumların görevlendirilmesinin önemli olduğunu kaydediyor.